روس تدریس ایفای نقش
روش تدریس ایفای نقش:
روش ایفاى نقش را مى‌توان براى تجسم عینى موضوعات و درس‌هایى که براى نمایشنامه مناسب هستند، بکار گرفت. در این روش، فرد یا افرادى از شاگردان موضوعى را به صورت نمایشنامه اجرا مى‌کنند. ایفاى نقش- به معنایى که در اینجا بکار مى‌رود- به مهارت‌هاى خاص هنرى مانند بازیگرى در تئاتر و سینما نیازى ندارد، بلکه معلم بنا به موقعیت، هدف و موضوع مورد نظر، به عنوان یک روش از آن استفاده مى‌کند. از ویژگى‌هاى ممتاز روش ایفاى نقش این است که مشاهده‌کنندگان (شاگردان) با عملیات نمایشى و ایفاگران نقش ارتباط عاطفى برقرار مى‌کنند و با هیجان مراحل نمایش را مى‌بینند و خود را در صحنه احساس مى‌کنند. چون تمرکز حواس و ارتباط عاطفى در این روش زیاد است، یادگیرى بهتر و مؤثرتر انجام مى‌گیرد.
این روش در تکوین شخصیت فردی و اجتماعی و تقویت و بهبود روابط اجتماعی فرا گیرندگان سهم به سزایی دارد . در این روش ، دانش آموزان بر اساس علایق خویش ، نقش های مورد نظر را انتخاب مـــی کنند. وبا نظارت معلــم و همکاری همکلاسان ، به ایفای نقش می پردازند.
از این طریق ، آموزش قوانین وروابط اجتماعی حاکم بر جامعه بهتر انجام می شود و به یاد گیری موثر و کار آمد می انجامد. زیرا دانش آموزان ضمن شناخت هنجارهای اجتماعی ، به تحلیل آنها می پردازندودر حین ایفای نقش ، نگرش خود را تثبیت می کنند
و نوعی ارتباط عاطفی و انسانی با دیگران برقــــرار می سازند. در این روش ، مهارت های کلامی آنان نیز تقویت می شود که خود سبب ساز درک اطراف است
روش ایفای نقش محاسن زیادی دارد که شامل:
- ·ایجاد شور و شوق و انگیزه درونی در فرا گیران
- ·مشارکت و فعالیت دانش آموزان
- ·کاهش کمرویی و خجالت دانش آموزان
- ·افزایش مهارتهای روانی ـ حرکتی در فرا گیران
- ·کسب نگرش های جدید و قبول ارزش های اجتماعی
- ·تقویت قدرت مدیریت و سازماندهی
در روش ایفای نقش 3 شرکت کننده وجود دارد: معلم و تعدادی از دانش آموزان در نقش بازیگر اصلی و بقیه دانش آموزان به عنوان تماشا چی
مراحل روش ایفای نقش :
مرحله اول : انتخاب موضوع
مرحله دوم : نوشتن نمایشنامه
مرحله سوم : تعیین نقش ها
مرحله چهارم : تهیه امکانات و تجهیزات لازم
مرحله پنجم : آمادگی وتمرین مقدماتی
مرحله ششم :اجرا و دادن نمایش
مرحله هفتم :بحث و بررسی ارزشیابی
مرحله اول : انتخاب موضوع
واضح وروشن کردن موضوع باید واضح و روشن انتخاب شود. و مورد علاقه و توافق دانش آموزان باشد ودارای اهداف مهم اجتماعی باشد. موضوع جذاب باشد و با توانایی های ذهنی و روانی دانش آموزان سازگار باشد.باید موضوع قابلیت اجرا داشته باشد وواژه های موجود در موضوع تعریف و مشخص شود.
مرحله دوم: نگارش نمایشنامه
نگارش نمایش نامه ، پیکره اصلی روش ایفای نقش است. تمام فعالیتها به صورت محاوره ای می نویسند. در یکایک مراحل باید اهداف اصلی گنجانده شود. از عادتهای نا مطلوب و محتوای نامناسب پر هیز شود .پیام اصلی درس در این قسمت است .نمایشنامه باید ابتدا و انتها داشته باشد
جملات کوتاه و قابل فهم باشد
مرحله سوم : تعیین نقش ها
انتخاب نقش ها بر اساس توانایی و علاقه فراگیران باشد. شناخت شخصیت افراد و ویژگی های رفتاری ، ساختار بدنی اهمیت دارد. بازیگران را خوب بسنجند . توانایی های آنان را کشف کنند .و نقش ها را پیشنهاد کنند. تفسیر نقش های مثبت و منفی ارزش بسیار دارد.
مرحله چهارم : تهیه امکانات
امکانات باید بر اساس نمایش نامه تدوین شده فراهم گردد . نحوه استفاده از فضا ، صحنه آرایی مناسب باید برای آنان تشریح شود .وسایل ساده باشد .تا جایی که امکان دارد دانش آموزان وسایل را بسازند.
مرحله پنجم : آمادگی و تمرین مقدماتی
حفظ کردن نقش مربوط به خود
اگاه کردن افراد از نقش یکدیگر
شناخت و تمرین مراحل اجرایی به صورت متوالی
شناخت و ساخت وسایل و امکانات
شناخت چهره ها و گریم صورت
مرحله ششم: اجرا و دادن نمایش
در این مرحله گروه بازیگران به ایفای نقش می پردازد
حضور مربی در مقام هدایت کننده و کار گردان است .
مرحله هفتم : بحث و بررسی و ارزشیابی
پس از اتما م مرحله اجرایی تماشا گران به صورت گروهی و با هدایت معلم به ارزشیابی و بررسی کلیه مراحل می پردازند . هدف در این مرحله ، اصلاح و تقویت نکات متبت و رفع نکات منفی نمایش نامه و نقش هاست .اگر آزمونی از محتوا ی این فعالیت برنامه ریزی و اجرا شود مفید است
